Wat zijn Runen - CatharinaWeb.nl

Het oudst bekende schrift

Het runenschrift (kortweg runen) is het oudst ons bekende schrift dat in Germaanse landen werd gebruikt. Het bestaat uit letters samengesteld uit meestal rechte en hoekige lijnen die gemakkelijk in bijvoorbeeld steen of hout konden worden gekrast. Het aanbrengen van runen werd destijds ook wel "ritsen" genoemd. De term voor de wetenschappelijke bestudering van runenalfabetten, runeninscripties en hun geschiedenis, is runologie.

Runeninscripties zijn bekend van ca. 150 tot 1200 na Chr. en in Scandinavië nog een paar eeuwen langer. Hierna verloor het schrift geleidelijk de concurrentiestrijd met het Latijns alfabet. Het schrift werd met name voor inscripties op wapens, dagelijkse correspondentie, grafstenen et cetera gebruikt. In bijna alle gebieden waar Germaanse volkeren (zoals de Vikingen) zijn geweest, kunnen runeninscripties aangetroffen worden.

In het Zweedse Dalarna werden sommige kalenders nog tot in recente tijden in runen opgesteld. In landelijke streken van Noord-Europa werden runen nog zeer lang door het gewone volk gebruikt. Het Duitse werkwoord raunen (fluisteren) is met rune verwant. De betekenis van het woord rune is ook wel "geheim" of "verborgen", al naar gelang van tijd en taal. Zo wordt in de Gotische Bijbel van Wulfila het woord "verborgenheid" (Marcus 4:11) door rúna vertaald.

Verschillende soorten Runenschriften

Er bestaan verschillende soorten runenschriften, de bekendste is het Oude Futhark. Evenals het Griekse alfabet bevat de reeks 24 runentekens in een specifieke volgorde. Deze runen worden ook op CatharinaWeb gebruikt. Dit schrift is onderverdeeld in 3 groepen van 8:

Verschillende functies

De runentekens werden, naast hun dagelijkse gebruik als schriftteken, ook als orakel voor het waarzeggen gebruikt: aan elk schriftteken is een magische betekenis toegekend. Lees meer over de betekenis van de runenstenen.

Runennamen

De runennamen zijn ons laat (9de tot de 14de eeuw) en in grote verscheidenheid overgeleverd. Zij zijn niet zonder meer te gebruiken als sleutel voor 't verklaren van de oudere magische inscripties. Veel is echter wel te reconstrueren. Een rune is het symbool van het begrip dat de runennaam inhoudt. Zo is f: fehu (vee, bezit), zeker het symbool van roerende goederen. Zie voor meer symboliek de pagina met runenstenen.

Nazi's en runentekens

Door hun Germaanse oorsprong werden runen ook gebruikt door de Nazi's. Een voorbeeld hiervan zijn de bliksemschicht-S-en van de SS. Ook bij neo-nazi's zijn runen heden ten dage populair. In Duitsland worden door de Nazi's gebruikte runetekens als "verfassungsfeindlichen Kennzeichen" (grondwetvijandige symbolen) beschouwd, waardoor het gebruik van sommige runen daar verboden is, soms alleen als die in een bepaalde context worden gebruikt (maar voor de Sig rune -ook wel 'Sowilo' genoemd- geldt dat in alle gevallen).